Het neoliberale project in Irak: constructie van een ‘evil paradise’ en het einde van de democratie.

Naomi Klein – Iraq: The Neoliberal Project 

http://nl.youtube.com/watch?v=Qk-qBY-TiZg 

http://nl.youtube.com/watch?v=4VvFWa0Mp-s 

http://nl.youtube.com/watch?v=FbFE_MuvL34 

http://nl.youtube.com/watch?v=LbsSFMXUong 

http://nl.youtube.com/watch?v=HKjYWqt53AY 

http://nl.youtube.com/watch?v=V2Z1SBiiS-8

http://nl.youtube.com/watch?v=XvVxBUU2LqA  

Ik heb deze film gekozen, omdat Naomi Klein erin uitlegt hoe de regering van de Verenigde Staten onder Bush de oorlog gebruikt om een neoliberale droomwereld te creëren. Deze droomwereld wordt vormgegeven door een ultra vrije markt, een waar paradijs voor investeerders. In de praktijk betekent dit dat alle rijkdom in handen komt van buitenlanders, omdat door de jarenlange sancties in Irak, de plaatselijke bedrijfsleiders onmogelijk de concurrentie ermee kunnen aangaan. 

Klein legt uit dat Irak werd gezien als een land dat van 0 moest worden heropgebouwd. Enkel het ministerie van olie werd beschermd, de rest mocht worden vernietigd. Met de opbrengsten uit olieontginning moest en zou alles worden heropgebouwd van nul, volgens de fanastieën van de neo-conservatieven in het Witte Huis.

Door de ideologische drijfveer bij de ‘reconstructie’ van Irak dwaalt de oorlog af van zijn zogenaamde doel: democratie introduceren in Irak. De oorzaak hiervan is, dat de neo-conservatieven hebben ingezien dat wanneer Irakezen democratie zouden hebben, ze zouden stemmen voor ideeën die volledig in strijd zijn met die van hen. 

Dat democratie niet de primaire bezorgdheid was voor de neocons bewijst Klein op zeer overtuigende wijze. Het bewind van Bremmer wordt omschreven als een dictatuur. Het is adembenemend om de bewijzen voorgeschoteld te krijgen. De verkiezingen waren slechts uiterlijke schijn. De belangrijkste maatregelen werden vooraf getroffen om er zeker van te zijn dat de verkiezingen de creatie van een evil paradise niet in de weg zouden staan. Bremmer maakte het illegaal om zijn 100 wetten (die als begin van grondwet moeten dienen) te veranderen of af te wijzen, alle grote oliemaatschappijen tekenden contracten een dag voor de verkiezingen, …

In plaats van democratie te installeren werd de tijdelijke regering een instrument om democratie tegen te werken. Irakezen waren ‘niet klaar voor democratie’, wat wil zeggen dat ze, in de ogen van de Amerikaanse bezettingsmacht, de verkeerde keuze zouden maken, wanneer ze keuze zouden krijgen. De visie op Irak van de bezetter was eigenlijk de natte droom van de republikeinse rijke lieden. Die wilden in Irak hun fantasieën realiseren die ze zelfs in eigen land niet konden verwezenlijken. 

Ook de Wereldbank en het Internationale Muntfonds werden ingeschakeld: Irak, reeds het land met de meeste schulden ter wereld, moest, voor het verkrijgen van nieuwe leningen, de structurele aanpassingsprogramma’s volgen. Die kwamen neer op: ‘doe wat Bremmer aanbeveeld’. 

De anti-oorlogsbeweging moet meestrijden met de Iraki’s, zelfs al houdt dit risico in voor meer chaos. Democratie moet weer de juiste betekenis krijgen, na het misbruik van het woord door Bush en zijn companen, de strijd om democratie moet daarom nog niet worden opgegeven.

 

 

Choon-Piew Pow : Securing the ‘Civilised’ Enclaves: Gated Communities and theMoral Geographies of Exclusion in (Post-)socialist Shanghai. 

De tekst die ik hier zal bespreken is er een over gated communities. Ik zie dit dan ook als voorbeelden van evil paradises: het idee van de open stad verliest meer en meer terrein tegenover de angst van rijke mensen die hun geluk, rijkdom en veiligheid willen bewaren tegenover de lagere klassen. Wie veel heeft, heeft natuurlijk ook veel te verliezen. Dit heeft dus ook te maken met de steeds groeiende kloof tussen arm en rijk. Gated communities leiden volgens mij tot steeds grotere polarisering tussen arm en rijk.

Choon-Piew Pow’s tekst is een interessante studie van gated communities in Shanghai, omdat hij focust op de morele bijklank van die gated communities. Hij stelt dat territoriale verdeling van Shanghai gebaseerd is op een moreel onderscheid tussen de ‘stedelijke’ en de ‘landelijke’, meerbepaald op de morele notie van ‘beschaafdheid’. Zo een morele hiërarchie zorgt ervoor dat klasse en sociale uitsluiting gedepolitiseerd wordt, en dat de verdediging van luxe en privileges anders geformuleerd wordt, namelijk binnen het kader van een beschaafde levensstijl en moraliteit.

De bewoners van gated communities zijn bang voor indringers van ‘inferieure kwaliteit’. Dit zijn de grote stromen goedkope arbeidskrachten die de stad binnendringen vanuit het platteland, op zoek naar werk. De middenklasse dankt zijn rijkdom onder andere aan de  werkwilligheid van deze ‘onbeschaafde boeren’, maar is er tegelijk bang van: ze bouwen hoge muren en beveiligde poorten met slagbomen om er zeker van te zijn dat enkel ‘beschaafde’ mensen hun elitaire paradijsjes kunnen betreden. Dit gaat gepaard met een rechtvaardigend discours van morele superioriteit en beschaafdheid, waardoor ze de uitsluiting van ‘lagere mensen’ kunnen verdedigen. In de eerste plaats doen ze dat omdat ze bang zijn: de onbeschaafde boer is verantwoordelijk voor de criminaliteit in de stad, en die moet dus buitengehouden worden. Hij is een bedreiging voor hun beschaafde levensstijl, die afgeleid wordt uit de luxe en privileges die de rijke klassen kunnen tentoonspreiden.

Gated communities worden dikwijls beschouwd als ‘stedelijke pathologie’(Davis 1990) als gevolg van de ‘versplinterde urbanisatie’ (Graham en Marvin 2001). Ook worden ze gezien als een symptoom van de toenemende privatisering van publieke ruimte, met op het eind de volledige vernietiging van onze samenleving zoals we die kennen. We gaan naar een volledig gescheiden leefwereld waar elites en rijken zich constant moeten beveiligen tegen de anderen die hun rijkdom en veiligheid bedreigen. Dat deze problematiek zo sterk tot uiting komt in een ‘communistisch’ land als China doet het ergste vermoeden. Waar zijn Marx’ idealen gebleven?

De gated communities zijn volledig in strijd met de basiselementen die modern stedelijk leven vormgeven, namelijk openheid en vrijheid van beweging. De hoge meterslange muren er rond doen me een beetje denken aan de Chinese muur: die werd ook gebouwd om de barbaren buiten te houden. Nu zijn er miljoenen mini-Chinese muren rond elke gated community over de hele wereld. Barbaren bedreigen ‘beschaafde’ rijke elites…

  Pow Choon-Piew (2007). Securing the ‘Civilised’ Enclaves: Gated Communities and theMoral Geographies of Exclusion in (Post-)socialist Shanghai, in Urban Studies, 44:8, 1539-1558 Davis Mike (1990). City of Quartz. Londen. Vintage Books. Graham S. & Marvin S. (2001) Splintering Urbanism: Network Infrastructures, Technological Mobilities and the Urban Condition. Londen. Routledge.

 

Urban Fragmentation in Latin America

Martin Coy, 2006, Gated communities and urban fragmentation in Latin America: the Brazilian experience, GeoJournal 66: 121-132

Gated communities are becoming an increasingly popular concept in developing countries. Martin Coy’s article explores the nature of such constructions. He gives us an insight into which groups of people are both involved in and affected by such projects, as well as the consequences for further urban planning and development in Latin America. The article is based on case studies from Brasil.

Barrios cerrados (Argentina) – or condomínios fechados, as they are called in Brasil – have known a rapid expansion in many Latin American cities the past 30 years, and exist in various forms and sizes. Coy sees such developments as an essentially natural part of widespread changes in the region resulting in increasing social differentiation and urban fragmentation. Previous studies give vast numbers of gated communities in the Latin American megacities; some 450 cropped up in Buenos Aires during the 1990s alone. Brasil hosts some of the largest gated housing areas in the region; Aphaville in São Paulo has some 40,000 inhabitants.

With the introduction of neo-liberal political views, especially during the 1990s, there followed promotion of deregulation and privatization. The state reduced its direct influence on urban planning and development, and space was increasingly left open for the private capital interests of wealthy private investors and real estate agencies. Paired with this was the increased exposure to different cultures and economic classes which came with globalisation, resulting in a growing market that wished to move away from their traditional lifestyles and live the life of the global elite.

The consequences of all this are numerous. As gated communities are more often than not occupied by the wealthiest members of society, their expansion has directly led to an increase in socio-economic disparity in the cities. They form ‘islands of wealth’ satisfying the privacy and exclusion now increasingly demanded by their inhabitants. They effectively broaden the gap between private and public urban space.

According to Coy, the underlying causes for the success of such communities amongst the wealthy are threefold: status, lifestyle and security. This class of ‘dominant’ people tend to frequent a closed network of business parks, entertainment and shopping centres, and renewed areas. The ‘counter movement’ of the lower classes brought on by increasing marginalization, in turn, leads to an agglomeration of informal activities and squatter settlements. In São Paulo, this has led to such a spatial unbalance that the local authorities can do little more to encourage regulation.

One direct consequence of disparity and deterioration of living conditions is the increase in violence in these Latin American cities, which in turn drives people to want to live in gated communities, out of fear for crime. In São Paulo the homicide rate is an estimated 60 individuals per year per 100 000 inhabitants, and is highest amongst young men living in marginal areas. In turn kidnapping, assault and theft are known to be on the rise in the wealthier parts of the city. Vulnerability to such violence, too, is becoming increasingly dependant on a family’s income, as security is becoming more privatized.

There is, however, some hope for the further development of cities such as Sao Paulo. Coy puts forward 3 scenarios of urban development in Latin America. The first is a fragmented city, as is the case today in most megacities; the separation of the formal and informal sectors is widened, and the segregation of the wealthier residents increases. Paired with this is the increase in social tensions and the potential for conflict and violence. The State has only a much reduced power.

The second scenario is one of a correcting city, as has started in some cities over the last few years. This movement usually starts due to a reduction in urban expansion, so that the authorities become more aware of the urban problems and actively search for solutions locally. Actions are mostly aimed at a bettered integration of the informal sector into the city through regulation of informal housing. They do, however, also tackle the regulation of gated communities, as well as urban renewal and rehabilitation of public spaces.

In Sao Paulo, increased problems with crime within larger gated communities outside the centre, as well as the difficulties related to gated housing in suburban areas (traffic, long distances to workplaces), have led to the construction and popularity of smaller communities “condominios horizontais” within the inner-city. The city, with some 18 million inhabitants, has experienced a decrease in population growth in general, and losses in inner-city areas, while peripheral regions have continued to grow. This de-industrialisation has brought with it an increased importance of service industries. Whilst growth in the city has been extending to the south-west in peripheral housing areas (“jardins”) and business parks since the 1970s, the trend today extends to a rehabilitation of the inner city. In this way, the situation currently in Sao Paulo may be seen as a correcting city, and even as a ‘Brasilian success story’.

A third scenario, though not as yet in practice in any cities, is the re-integrating city. This is seen as a possible next positive step in urban development, and is based on an increase in solidarity and respect in the future. It focuses on decreasing social disparities by reducing the barriers between the formal and informal sectors in inner-city areas as well as between the city itself and its periphery. The success of such a movement is based on the realisation of good urban governance, however, and the existence of a more democratic city. Insofar as this will be possible in the coming years remains to be seen.